थर्ड डिग्री

डिग्रीमार्तंड केजरीवाल यांनी राजकारण क्षेत्र पादाक्रांत करून झाल्यावर आता संशोधन क्षेत्रात प्रवेश केला आहे. राजकारणातच काय तो भ्रष्ट्राचार होतो अशी आजवर लोकांची समजूत होती. ती मी खोडून काढणार आहे. अनेक नियम, प्रमेये आपल्याला नुसती सांगितली गेली आणि आपण ती मानली. प्रस्थापितांच्या या चलाखीला आता आपण बळी पडणार नाही असे ते म्हणाले. याची सुरुवात लहानपणापासून त्रास देत असलेल्या भूमितीपासून करणार आहोत असे त्यांनी सांगितले. सर्वात प्रथम चौकोन, त्रिकोण आणि वर्तुळ यांनी आपापल्या डिग्र्या सिद्ध करून दाखवाव्यात असे आव्हान त्यांनी दिले आहे. "सब मिले हुए है जी. किसी एक के पास जाओ, बोलेगा, भई हमारी डिग्री ३६०. ऐसे कैसे हो सकता है? सर्कल अपनी डिग्री प्रूव करें. सदियोंसे भ्रष्टाचार करते आ रहे है जी. अब जनता फैसला करेगी. तीनसो साठ या कुछ और." तुम्हांला स्वत:ला वर्तुळाला किती डिग्र्या असाव्यात असं वाटतं असं विचारल्यावर ते म्हणाले वर्तुळाला किती डिग्र्या असाव्यात यावर बंधन नको. फक्त त्या सिद्ध करता यायला हव्यात. आम्ही १० जनपथ या ठिकाणाभोवती आमच्या आजवर मिळवलेल्या सगळ्या डिग्र्या विसरून वर्तुळे काढत असतो. लालूंना कवळ घालत त्यांच्या कानावरील केसांत आमचे नाक घुसवत असताना लालूंच्या एकशे ऐंशी डिग्री धारण केलेल्या पोटाला आमचे खपाटीला गेलेले पोट भिडलेले असते. याउलट जंतरमंतरवर जमिनीवर आडवे पडून कंठशोष करत असताना आमचे वर्तुळ एकशे ऐंशी डिग्रीचे असते. पक्षबैठकीत आमचे पूर्वीचे समर्थक वर्तुळ आक्रसत आक्रसत आता केवळ एका डिग्रीवर येऊन पोचले आहे. त्यामुळे आमचे पक्षीय निर्णय हे अक्षरश: एक मताने पास होत असतात. तेव्हा डिग्री काय असावी, तिचा उपयोग कसा करावा यावर बोलण्याचा आमचा अधिकार मोठा आहे हे लक्षात घ्या.

दिल्ली पोलिसांकडे पण थर्ड डिग्री आहे असं लोक म्हणतात. तुम्ही त्यांना ती सिद्ध करायला सांगणार का असे विचारल्यावर त्यांनी चेहरा हुप्प केला आणि चष्म्याच्या काचांवरून रोखून वार्ताहराकडे पाहू लागले. "दिल्ली के ये ठुल्ले अपनी डिग्री अपने पास रखें. हम बिना मांग किये वो प्रूव्ह कर चुके हैं. अब आशुतोषकी बारी हैं, वोही जाके पूछे."